Lubisz aktywnie spędzać czas? Interesujesz się historią Powstań Śląskich? Może jesteś lokalnym patriotą chcącym poznać kolejne tajemnice dotyczące Twojego ukochanego miasta? A może chciałbyś w ten specyficzny, ciekawy sposób uczcić pamięć Powstańców Śląskich - bojowników o polskość Górnego Śląska?

Jeżeli na którekolwiek z powyższych pytań odpowiedziałeś tak, a ponadto jesteś mieszkańcem Województwa Śląskiego w wieku od 16 do 30 lat, to chcielibyśmy Cię serdecznie zaprosić do wzięcia udziału w naszych historycznych grach miejskich!

​

Jako Instytut Roździeńskiego organizujemy trzy gry miejskie w gminach szczególnie istotnych dla przebiegu Kampanii Plebiscytowej oraz III Powstań Śląskich. Pierwszym miastem, które wybraliśmy jest Bytom, gdzie już 1 lipca 2021 r. będziecie mogli wziąć udział w naszej grze.

Start gry jest przewidziany na godz. 15.30 przy bytomskiej budowlance, symbolicznie mieszczącej się przy ul. Powstańców Śląskich 10. W trakcie zbiórki zostaną Wam rozdane foldery z zadaniami oraz mapy niezbędne do rozwiązania zaplanowanych zagadek.

Na czas kolejnej gry zagościmy w srebrnym mieście, czyli Tarnowskich Górach. 11 lipca zapraszamy do zabawy w samym centrum miasta. Od rozpoczęcia zbiórki o 15.30, do końca gry będziemy stacjonować na płycie rynku. 

Trzecim miastem, w którym odbędzie się ostatnia część „Śląskiego Zrywu Wolności”, będzie stolica naszego województwa – Katowice. Godzina zbiórki pozostaje bez zmian: spotkamy się o 15.30 w naszej siedzibie przy ul. Damrota 6, tym razem 8 sierpnia 2021 r.

​

Aby wziąć udział w grze, musicie wcześniej zgłosić się do nas. Jest to banalnie proste, ponieważ wystarczy napisać maila na adres: kontakt@rozdzienski.org. 

Bardzo ważne jest, abyście mieli ze sobą sprawne telefony z czytnikami QR-codów. Resztę dostaniecie na miejscu. I pamiętajcie, na najodważniejszych czekają upominki!

Aby się zgłosić napisz do nas na maila!

kontakt@rozdzienski.org

Śląski Zryw Wolności

Powstania Śląskie
HISTORIA

„Oświadczam, że żądamy polskich powiatów Górnego Śląska, Śląska Średniego ― w tym ani jednego powiatu niemieckiego ― Poznania, polskich Prus Zachodnich i polskich powiatów Prus Wschodnich.”

To fragment ostatniego wystąpienia Wojciecha Korfantego w niemieckim Reichstagu, które było wygłoszone 25 października 1918 roku i wzbudziło liczne kontrowersje wśród niemieckich posłów. Korfanty jako jeden z liderów ruchu polskiego apelował do posłów niemieckich o uzyskanie terenów pogranicznych, które przez dziesięciolecia były częścią Prus. Polska zrzekła się praw do Śląska w czasie panowania Kazimierza Wielkiego, ale ludność autochtoniczna pielęgnowała polską kulturę, w tym gwarę śląską, która pomimo licznych germanizmów jest uznawana przez niemieckich i polskich językoznawców za dialekt wywodzący się od języka polskiego. Wraz ze zjednoczeniem Niemiec doszło do zaostrzenia represji względem mniejszości i coraz agresywniejszej germanizacji. Polityka ta spotkała się ze sprzeciwem części ludności polskiej, a do najbardziej zasłużonych działaczy propolskich możemy zaliczyć Karola Miarkę, Józefa Lompę, Juliusza Ligonia czy Konstantego Damrota. Nadzieję na polepszenie się statusu ludności polskiej przyniosła przegrana przez państwa zaborcze I Wojny Światowej. Sprawa Górnego Śląska była przedmiotem burzliwej debaty w czasie konferencji pokojowej w Wersalu. Oba państwa były niezadowolone z tej decyzji i niepewne rezultatu głosowania w plebiscycie. Wiązało się to również ze specyfiką regionu. Śląsk jako terytorium pogranicza charakteryzował się dużą ilością mieszkańców dwujęzycznych oraz o „labilnej” niepewnej przynależności narodowej. Ponadto wraz z końcem wojny doszło do zaognienia się konfliktu narodowościowego na Górnym Śląsku. Wraz z krwawym stłumieniem strajku robotników w Mysłowicach i aresztowaniem członków polskiej organizacji wojskowej doszło do wybuchu powstania 16 sierpnia 1919 r. Powstanie zostało stłumione 24 sierpnia, ale wywalczono amnestię dla polskich działaczy. Pomimo tego sytuacja propolskich Ślązaków nie uległa dużej zmianie i działacze musieli się mierzyć z siejącymi terror antypolskimi bojówkami. Działania te często były ignorowane przez niemiecką policję Sipo. Oba państwa były mocno zaangażowane w dopracowane kampanie plebiscytowe, które w zjadliwy sposób próbowały przekonać niezdecydowanych do poparcia którejś ze stron. Wydarzeniem, które doprowadziło do wybuchu II powstania był atak na mieszczący się w bytomskim hotelu Lomnitz Polski komisariat plebiscytowy oraz zlinczowanie polskiego działacza - doktora Andrzeja Mielęckiego. Powstanie trwało od 19/20 sierpnia do 25 sierpnia 1920 r. i zakończyło się sukcesem polskiej strony, którą doprowadzono do organów administracji regionu. Plebiscyt odbył się 20 marca 1921 roku. Za Niemcami głosowało 707 393 osób (59,4%), a za Polską 479 365 (40,3%). Strona polska nie była jednak zadowolona z narzuconej przez kraje zachodnie linii podziału Śląska, dającej Niemcom większość terenów przemysłowych. W nocy z 2 na 3 maja 1921 rozpoczęło się III powstanie śląskie, którego celem było pokazanie niezadowolenia ludności tubylczej z podziału terytoriów. Starcia III powstania były najkrwawsze, a w działania militarne były zaangażowane jednostki pancerne, doszło również do bitew, w tym dwóch najsłynniejszych pod Kędzierzynem i o Górę Św. Anny. Dnia 5 lipca 1921 podpisano rozejm, a korzystnej dla Polski korekty dokonano 20 października 1921 roku.